Buitenreclame onder druk door nieuwe reclameverboden

De lobby van de ‘groene’ sector wordt steeds succesvoller. De provincie Noord-Holland heeft besloten om geen reclame voor vlees, vis en fossiele reclame meer toe te staan. Een wereldprimeur volgens de provincie. De gemeente Haarlem wilde eerder geen reclame voor vlees uit de bio-industrie niet meer toestaan en dat werd ook al een wereldprimeur genoemd. Is de volgende stap het totaal verbieden van reclame op alles wat mogelijk niet goed is? Dat zou zeker een wereldprimeur zijn.

Wat zijn een paar opvallende verboden die de laatste tijd openbaar geworden zijn:

• Den Haag wil fossiele reclame verbieden (maar dit moet nog uitgewerkt gaan worden in het nieuwe nog vast te stellen reclamebeleid)
• Tilburg verbood in 2022 reclame voor online gokken
• Utrecht ging nog een stap verder en heeft alle gokreclames verboden (dus ook voor grote adverteerders als de Staatsloterij en de Postcode Loterij).
• Amersfoort verbiedt reclame voor benzine en vliegvakanties
• De provincie Noord-Holland gaat nog een stap verder verbiedt reclame voor vlees, vis en fossiele reclame

De kritiek van exploitanten en adverteerders is duidelijk verwoord in het artikel op LinkedIn geschreven door directeur Eric Kip van Global waarin hij ingaat op de volgende argumenten:

1. Symboolpolitiek
2. In strijd met de nationale reclamecode
3. Ongelijkheid
4. Vrijheid van meningsuiting
5. Stimuleer positiviteit i.p.v. verbieden
6. De lokale bevolking is uiteindelijk de dupe
7. Contractbreuk
8. De politiek is het contact met de burger verloren

Feit is dat het hek van de dam is en steeds meer gemeenten gaan besluiten om strengere regels op te gaan leggen aan welke reclame-uitingen niet meer toegestaan worden. Voor adverteerders en exploitanten wordt de inzet van buitenreclame complexer omdat dan per gemeente andere regels gaan gelden. Adverteerders zullen dan sneller kiezen voor alternatieven waar deze regels niet van toepassing zijn (online, radio, televisie en outdoor in private concessies). De lobbygroepen hebben hun zin gekregen (geen reclame voor deze categorieën in de openbare ruimte), maar de reclamedruk blijft ongewijzigd. Alleen op andere plekken en via andere media. Inderdaad symboolpolitiek.

Implementatie van de nieuwe reclameverboden is complex. Welke adverteerders mogen straks niet meer? Mag Shell nog wel reclame maken voor windenergie? Mag een benzinestation nog wel een verwijzing maken met een lichtmastreclame? Mag McDonalds of Kentucky Fried Chicken überhaupt nog reclame maken in de openbare ruimte?

Een ander probleem gaat ontstaan als de gemeente in wil breken in bestaande concessies. De exploitant heeft haar inschrijving gedaan zonder kennis van deze verboden en zal dan schade gaan leiden die ongetwijfeld verhaald gaat worden op de gemeente. Een lastig en juridisch schaakbord.

Mediabureaus voorspellen groei van het medium buitenreclame, met name voor digitale buitenreclame. De grote prijsstijging van televisie noopt adverteerders om te zoeken naar alternatieven, digital out-of-home is er daar een van. Veel exploitanten hebben digitale schermen die niet in de openbare ruimte staan (winkelcentra, benzinestations, schermen aan gevels) en zullen profiteren van de groei. Maar de ban op steeds meer reclamevormen in de openbare ruimte zal zorgen voor lagere omzetten en dus lagere afdrachten en mogelijk zelfs kosten in bepaalde concessies. De burger gaat er dus uiteindelijk voor betalen. En als we alle Facebook commentaren lezen bij dit soort posts is het merendeel van de bevolking tegen deze betutteling.

NABB adviseert diverse steden bij de beantwoording van raadsvragen en voorstellen tot moties. Steden krijgen hierbij inzicht in de mogelijke gevolgen.